Wiersz: "* * * (Co dobre...)"

Wiersz "* * * (Co dobre...)"

co dobre, tylko patrzeć, kiedy się spierdoli
próżno prorok wyplata ze słów ikebany
próżno motłoch się rzuca żuć księże kambony

Z wszystkich umieszczonych w tym manifeście nihilisty nawiązań to jest prawdopodobnie najbardziej hermetyczne. A ja będę złośliwy i nie wyjaśnię - tylko odeślę do klasyki polskiej literatury dziecięcej, z której pochodzi "żucie kambonów": "Nieziemskie przypadki Bubla i spółki" Edmunda Niziurskiego z 1987 (lub późniejszego wznowienia pod głupszym tytułem "Tajemniczy nieznajomy z zoo"). Kto nie zna z lat szczenięcych, temu powiem tylko, że skojarzenia z amboną i fellacją są jak najbardziej zamierzone, a znajomość w/w lektury dodaje tylko smaczku - smaczku kambona.

metempsychozy nie ma, tylko metabolizm

Wędrówka dusz dzieli z przemianą materii grecki przedrostek μετά i tu zostało to dla lingwistycznej zgrywy wykorzystane.

kto żre, sra, ten zeżarty będzie i wysrany
choć mózg odda w świątyni boga czy mamony

Chyba nie muszę mówić, z której żydowskiej książki pochodzi zdanie "Nie możecie służyć Bogu i mamonie". Podmiot liryczny stawia sprawę inaczej: możecie i temu, i temu; i tak wam to guzik da.

więc się nie ciesz Eliaszu, ani ty, Henochu

Eliasza i Henocha, bohaterów biblijnych, łączy to, że obaj jako jedyni zostali zabrani żywcem do nieba (tak, wiem, katolicy od 1950r. dopisują do tej listy Marię z Nazaretu).

bo w niebie nie ma nieba, lecz tohu wa bohu

Fraza "tohu wa-bohu" pochodzi z hebrajskiej Biblii i oznacza stan, w którym znajdowała się ziemia przed stworzeniem światła. Tłumaczy się to różnie: jako "bezład i pustkowie" (Biblia Tysiąclecia), "pustkowie i chaos" (Warszawska) "niekształtowna i próżna [ziemia]" (Gdańska) - kto czytał King James Bible albo grał w pierwszą Cywilizację pamięta też "without form and void" - you get the picture.

naiwnie wierzysz, durniu, w dies mirabilis

Tradycja euroamerykańska mówi raczej o "roku cudownym" (annus mirabilis), ale że nie wymyśliłem żadnego dowcipu o odbycie (anus), zdecydowałem się jednak na "dzień cudu".

contra spem wdychasz głupią nadzieję jak haszysz

Wierzę wbrew nadziei (łac. contra spem spero), że młodsi absolwenci liceów nadal znają wiersz Marii Konopnickiej o tym tytule traktujący o wierze w lepsze jutro w sytuacji beznadziejnej.

ku grobowi zjeżdżając życia szarą zsuwnią

Zsuwnia, żeby nie było, jest terminem technicznym i oznacza "przenośnik do grawitacyjnego transportu materiałów". Skojarzenia z równią pochyłą mile widziane.

patrz, nawet w bujnym kwiecie lęgnie się syfilis

Antoni Malczewski może jest rzadziej czytanym od Mickiewicza romantykiem, ale jego "Marię" znać warto, nie tylko dla fatalistycznego bon motu "Bo na tym świecie Śmierć wszystko zmiecie,/ Robak się lęgnie i w bujnym kwiecie". Tu w kwiecie lęgnie się choroba weneryczna, zatem do starego dobrego memento mori dokłada się interpretację wynikającą z porównania waginy do kwiatu.

patrz, jedyna przemiana, jakiej tu doświadczysz:
ciągła transsubstancjacja pożywienia w gówno

Transsubstancjacja, czyli przeistoczenie to katolicki wymysł, nieznany innym chrześcijańskim wyznaniom - wg teologii KK podczas mszy opłatek i wino nie stają się ciałem i krwią Jezusa symbolicznie, lecz naprawdę, na bonie dydy. Streszczanie fikołków, jakie teoretycy wiary wykonują, aby wyjaśnić, dlaczego nie mamy Sokółki przy każdym Podniesieniu, zajęłoby za dużo miejsca.

więc niech głodnych kawałków nie wstawia Jacobi

Nie, oczywiście nie Derek Jacobi. Niemieckiego filozofa Friedricha Heinricha Jacobiego uwierały oświeceniowe racjonalistyczne koncepcje Spinozy, Fichtego czy Kanta - jak każdy człowiek małego ducha uważał, że muszą prowadzić do nihilizmu (ba, to on właśnie wprowadził ten termin, początkowo pejoratywnie, jak Przyboś "turpizm"). Zamiast spekulatywnego rozumu Jacobi proponował wiarę, czyli zamianę siekierki na kijek.

z pustej kiszki stolcowej wiary nie narobi

No i na koniec mamy ładną defekacyjną amfibolię z mrugnięciem w stronę króla Salomona, który z pustego pęcherza nie naleje.